Με την έκδοση των αποτελεσμάτων τη Δευτέρα, θα λέγαμε ότι έκλεισε βασικά ο κύκλος των φετινών εισαγωγικών εξετάσεων για τα ΑΕΙ και τα ΑΤΕΙ. Μένει η ανακοίνωση των βάσεων, προκειμένου οι υποψήφιοι να δουν σε ποιον κλάδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα συνεχίσουν τις σπουδές τους. Ωστόσο, για ακόμη μια φορά, ύστερα και από συζητήσεις με συναδέλφους εκπαιδευτικούς, γεννάται έντονος προβληματισμός για το θεσμό αυτό, τουλάχιστον ως έχει...

Κοινή διαπίστωση λοιπόν είναι ότι το σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση παρουσιάζει πλέον έντονα σημάδια "κόπωσης" και εκφυλισμού. Σε όλες τις πτυχές του. Από πού να ξεκινήσουμε; Απ\' τα θέματα σε κάποια μαθήματα; Μην το ξαναανοίξουμε... Τα είπαμε και προ ενός μηνός. Προχειρότητα, αποκοπή απ\' τη σχολική πραγματικότητα κ.λ.π, κ.λπ...Τη βαθμολόγηση; Τεράστιες αποκλίσεις μεταξύ βαθμολογητών, ακόμα και σε μαθήματα θετικού προσανατολισμού, που τα πράγματα είναι αντικειμενικά πιο μετρήσιμα... Για να μη μιλήσουμε για το μάθημα της ΄Εκθεσης, για το οποίο χρειάζεται ξεχωριστό άρθρο...Θέλετε να μιλήσουμε για την αξιολογητική ικανότητα αυτού του συστήματος;

Σε καμιά περίπτωση αυτές οι εξετάσεις, τόσο κατά το παρελθόν όσο και τώρα (ελπίζω κάτι να αλλάξει στο ... εγγύς μέλλον ) δε δείχνουν τις πραγματικές δυνατότητες του υποψηφίου...Ακόμα και αυτού που επιτυγχάνει σε αυτές... Το μόνο που δείχνουν είναι το κατά πόσο ο μαθητής ανταποκρίθηκε σε ένα συγκεκριμένο μοντέλο μηχανιστικής εκμάθησης κάποιων πληροφοριών, το οποίο αποθεώνει την απομνημόνευση και αποκοιμίζει την κρίση... ΄Οσοι ανταποκρίνονται είναι οι "επιτυχημένοι|, όσοι δεν... είναι οι "αποτυχόντες".... Ανεξάρτητα απ\' το ότι πολλοί απ\' τους δεύτερους μας καταπλήσσουν αργότερα με τις επιδόσεις τους στον τομέα δραστηριότητας που θα επιλέξουν...

Θέλετε να μιλήσουμε για την ψυχοκτόνο δράση αυτού του συστήματος; ΄Οσα παιδιά μετέχουν σε αυτή τη διαδικασία, συχνά μαζί με τους γονείς και τους δασκάλους τους, είναι ψυχικά "ερείπια" αμέσως μετά... Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι και ο γράφων, όπως και πολλοι από εσάς που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, βλέπουμε συχνά εφιάλτη στον ύπνο μας ότι δίνουμε εξετάσεις, χρόνια μετά αφού έχουμε τελειώσει το σχολείο... Ποτέ μάλιστα δεν κατάλαβα, απ\' την εποχή που ήμουν και εγώ μαθητής, τι εξυπηρετεί το να κοινοποιούνται οι βαθμοί των υποψηφίων σε μια εποχή που έχει αποθεώσει τα "ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα"... Υπάρχουν υποψήφιοι και γονείς, ειδικά στην επαρχία, που πρώτα κοιτάζουν τι έγραψε ο άλλος. ΄Οταν έδινα μάλιστα εγώ εξετάσεις, οι βαθμοί μας δημοσιεύονταν στον τοπικό τύπο... Το μισό μάλιστα άγχος που υπομέναμε όλη τη χρονιά προερχόταν από αυτό το γεγονός... Τι βαρβαρότητα Θεέ μου. Ποιος θα με αποζημιώσει γι\' αυτήν! Ευτυχώς τουλάχιστον πλέον κάτι τέτοιο δε συμβαίνει και ελπίζω στο άμεσο μέλλον οι υποψήφιοι να εισέρχονται, μόνο αυτοί, με τον κωδικό τους και να πληροφορούνται τη βαθμολογία τους. Τα "σεντόνια" των βαθμολογιών έξω απ\' τα σχολεία πρέπει να εκλείψουν... αν θέλουμε η "ευρωπαϊκότητά" μας να μην εξαντλείται μόνο στο νόμισμα...το οποίο κρατάμε με νύχια και με δόντια...

Οι πανελλαδικές εξετάσεις λοιπόν, ως έχουν, είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα της ανεπάρκειας του ελληνικού κράτους και ποσώς ενδιαφέρονται για όλες τις άλλες παραμέτρους. Αντικατοπτρίζουν την προσκόλλησή του σε παρωχημένες εκπαιδευτικές μεθόδους, την αδιαφορία του για την ψυχική υγεία των μαθητών, την αδιαφορία του για το οικονομικό κόστος που υφίστανται οι οικογένειές τους. Ναι, διότι πλέον είναι κοινό μυστικό ότι το δημόσιο σχολείο δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο ρόλο του να προετοιμάζει υποψηφίους αυτών των εξετάσεων, όση ικανότητα, φιλότιμο και καλή διάθεση και αν έχει ο εκπαιδευτικός... Αυτό μάλιστα πρέπει να ληφθεί υπόψη στο μέλλον σε οποιαδήποτε σοβαρή εκπαιδευτική μεταρρύθμιση... Δε γίνεται το κράτος να διενεργεί εξετάσεις με θέματα επιπέδου πολύ υψηλότερου από αυτά που σε προγυμνάζει στο επίσημο σχολείο και να θεωρεί δεδομένο - αν είναι δυνατόν - ότι ο υποψήφιος θα καλύψει τα κενά με το φροντιστήριο. Σε εποχές μάλιστα, και έχει ξαναγραφεί αυτό, που πολλοί περιορίζουν και το φαγητό τους για να αντεπεξέλθουν. Γονιός μαθητή της Γ΄ Λυκείου, που είχα φέτος, δάκρυσε μπροστά μου όταν μου μιλούσε για την αδυναμία του να προσφέρει στο παιδί του φροντιστηριακή υποστήριξη...

Είναι επιτακτική, επομένως, η ανάγκη αλλαγής αυτού του ξεπερασμένου εξεταστικού μοντέλου, που επιβαρύνει παντοιοτρόπως γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς χωρίς μάλιστα αυτό να έχει κάποια ουσιαστική χρησιμότητα. Μέχρι όμως να γίνει αυτό, πρέπει πρωτίστως οι φίλοι γονείς να μην πιέζουν υπέρμετρα τα παιδιά τους. Το λέω αυτό, αγαπητοί γονείς, με την ιδιότητα του εκπαιδευτικού που επι χρόνια διδάσκει και προετοιμάζει μαθητές της Γ΄ Λυκείου. Που έχει ζήσει από κοντά τις αγωνίες τους, έχει μοιραστεί τα όνειρά τους, έχει χαρεί στη χαρά τους και έχει νιώσει να "συντρίβεται" όταν τους βλέπει να δακρυρροούν μπροστά στα βαθμολογικά "σεντόνια" εξαιτίας ενός "στραβοπατήματος".

Οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι μια διαγωνιστική διαδικασία εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Δεν είναι εφαλτήριο κοινωνικής ανάδειξης για τους ίδιους - ζούμε πια το 2012 !- ούτε ευκαιρία για να κατασιγάσουν οι ίδιοι τα ψυχολογικά τους απωθημένα και να "βγάλουν το γιατρό ή το δικηγόρο".... Οι πανελλαδικές εξετάσεις ως έχουν και όπως αντιμετωπίζουν είναι ένας θλιβερος αστικός μύθος και κατάλοιπο μιας "Ψωροκώσταινας" που διψούσε για κοινωνική προβολή δια των σπουδών... Μιας "Ψωροκώσταινας" που είχε συνυφάνει την πρόοδο με τη γραβάτα, το κοστούμι και το "πνευματικό" επάγγελμα - και ενίοτε το διορισμό στο δημόσιο - και που αρνιόταν πεισματικά να δεχθεί ότι όφειλε κυρίως την ύπαρξή της στο χειρώνακτα, στον αγρότη, τον εργάτη, το μεγάλο ΄Ελληνα που λέγεται "άνθρωπος του μόχθου" ...

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν μέχρι να αλλάξει επι τα βελτίω το σύστημα εισαγωγής να αλλάξουμε εμείς στάση απέναντί του και να δούμε το όλο ζήτημα στα πλαίσια της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας, που πλέον διαφέρει συγκριτικά και με το εγγύς παρελθόν...

Χρήστος Ηλιόπουλος

Φιλόλογος - Ιστορικός, Εκπαιδευτικός

alfavita.gr