Μπαμπάδες μεταμορφώνονται σε Τζέιμς Μποντ και μαμάδες σε χάκερ. Το φαινόμενο των... γονέων-πρακτόρων αυξάνεται όσο και η αγωνία τους για την προστασία και την ασφάλεια των παιδιών τους όσο εκείνα σερφάρουν στον άγνωστο κόσμο του Ιντερνετ

Ρεπορτάζ Ζωή Λιάκα

Ολοένα και περισσότεροι γονείς αναλαμβάνουν ρόλο ντετέκτιβ με τη βοήθεια της τεχνολογίας για να κατασκοπεύσουν την ιντερνετική ζωή των παιδιών τους. Ψάχνουν τα κινητά τους τηλέφωνα, δημιουργούν ψεύτικα προφίλ στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, αναζητούν λέξεις-κλειδιά για να ανοίξουν τις πόρτες της πραγματικής και της ψηφιακής πραγματικότητας των τέκνων τους. Και όταν δεν το κάνουν οι ίδιοι καταφεύγουν ακόμη και σε ιδιωτικούς αστυνομικούς για να πάρουν όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούν. Είναι όμως θεμιτό και πού βρίσκεται το όριο μεταξύ του υγιούς ελέγχου και της ιδιωτικής ζωής των εφήβων;

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ. Μητέρα τριών παιδιών η Χαρά Μακροπούλου, του δεκαπεντάχρονου Γιώργου, της δεκατετράχρονης Κατερίνας και της ενδεκάχρονης Κωνσταντίνας, βιώνει την αγωνία της επιρροής του κυβερνοχώρου στα παιδιά της.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όπως λέει, το αντιμετώπισε με την Κατερίνα η οποία το καλοκαίρι περνούσε δεκάωρα μπροστά από τον υπολογιστή συνομιλώντας με τους φίλους της στο facebook. «Αναγκάστηκα να της στερήσω το λάπτοπ αλλά και το κινητό της για να την προστατεύσω από τη χωρίς όρια χρήση του facebook. Ο συγκεκριμένος ιστότοπος μου φαίνεται ιδιαίτερα επικίνδυνος γιατί δίνεις πρόσβαση στην ιδιωτική σου ζωή σε αγνώστους.

Είναι δύσκολο να πιστέψω ότι οι 1.143 φίλοι που υπάρχουν στο προφίλ της είναι φίλοι της ή έστω γνωστοί της». Η απάντηση της Κατερίνας, ωστόσο, αφοπλίζει σε μεγάλο βαθμό τη μητέρα της «Το πιο εύκολο πράγμα που μπορώ να βρω είναι πρόσβαση στο Ιντερνετ. Φυσικά και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος από αγνώστους που προσεγγίζουν τα παιδιά με κακές διαθέσεις αλλά μόνο γι' αυτούς που δεν παίρνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Εγώ για παράδειγμα δεν κάνω add (αποδοχή) σε άτομα που δεν έχουμε τουλάχιστον 10 κοινούς φίλους. Το ξέρω ότι υπάρχει από τους συνομήλικούς μου κατάχρηση αλλά είναι ένας νέος τρόπος ζωής. Μέσα από το facebook ζούμε, τσακωνόμαστε, κάνουμε φίλους».

Είναι μια ψεύτικη ζωή επισημαίνει η Χαρά Μακροπούλου και από αυτή προσπαθεί να προφυλάξει τα παιδιά της. Οσο όμως και αν ανησυχεί δεν έχει μπει στον πειρασμό να «κατασκοπεύσει» τα παιδιά της και εξηγεί: «Είναι σαν να προσπαθείς να προφυλάξεις τα παιδιά σου από τα ναρκωτικά και να γίνεσαι κι εσύ ο ίδιος τοξικομανής». Ωστόσο και η ίδια παραδέχεται ότι όταν το παιδί σε αποκλείει από τους ιντερνετικούς του φίλους μπορείς να ενδώσεις στον πειρασμό να μπεις στον ψηφιακό του χώρο για να «κατασκοπεύσεις», ακόμη και αν αυτό σου προκαλεί ενοχές.

Οι ειδικοί επισημαίνουν τους κινδύνους που κρύβει ο διαδικτυακός κόσμος, από την άλλη όμως υπογραμμίζουν ότι η ανησυχία των γονιών δεν δικαιολογεί την παραβίαση των προσωπικών δεδομένων των παιδιών τους. Τονίζουν πως όσο και αν είναι δικαιολογημένο το άγχος και αν κάθε κίνησή τους εκπορεύεται από αγάπη για εκείνα δεν παύουν να παραβιάζουν όρια και πολλές φορές, μάλιστα, χωρίς αποτέλεσμα. Αλλωστε πόσους από τους εκατοντάδες φίλους των παιδιών τους γνωρίζουν; Πολλοί από αυτούς μπορούν να κινούνται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο: να έχουν δηλαδή ψεύτικο προφίλ!

Οι ενέργειες αυτές αφορούν τους γονείς σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, αφού τα ποσοστά των γονιών-«κατασκόπων», σύμφωνα με έρευνες, στην Αμερική φτάνουν το 55% και στην Ιταλία το 30%.

Η Βερόνικα Σαμαρά, συντονίστρια του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου - www.saferinternet.gr -, επισημαίνει ότι ο πιο ασφαλής τρόπος αντιμετώπισης είναι η καλή επικοινωνία μέσα στην οικογένεια.

Η ΔΙΑΔΟΣΗ. Οι χρήστες του Διαδικτύου το 1995 έφταναν τα 16 εκατομμύρια. Σήμερα αγγίζουν τα 2 δισεκατομμύρια. Η διάδοση του Διαδικτύου έχει δώσει τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο πολλές ευκαιρίες, τις οποίες πριν από δύο δεκαετίες δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί. Εχει όμως δημιουργήσει ένα επισφαλές περιβάλλον, ιδιαίτερα για τους ανήλικους χρήστες του.

Οπως επισημαίνει η Βερόνικα Σαμαρά, η παρακολούθηση, ακόμη και αν αυτή προέρχεται από τους γονείς, είναι μια παράνομη πράξη αφού είναι καταπάτηση της ιδιωτικότητας ενός ατόμου. «Ο έφηβος σαφώς και έχει το δικαίωμα της προσωπικής ζωής. Οταν υπάρχει αγάπη και επικοινωνία μέσα στην οικογένεια δεν χρειάζεται ούτε η μάνα ούτε ο πατέρας να γίνει πράκτορας. Είναι υποχρέωσή τους να τους εξηγήσουν τους κινδύνους και υπάρχουν πολλά παραδείγματα.

Πριν από λίγο καιρό επικοινώνησε μαζί μας μια μητέρα η οποία μας περιέγραψε την άσχημη εμπειρία της εντεκάχρονης κόρης η οποία αναγκάστηκε να αλλάξει σχολείο. Είχε δώσει τους κωδικούς πρόσβασης στο facebook σε μια φίλη της, μάλωσαν κι εκείνη μπήκε στο προφίλ της γράφοντας πολύ άσχημα πράγματα».

edugate