Παζάρια, ομαδικά και κατ’ ιδίαν, στα φροντιστήρια

Του Γιαννη Ελαφρου

Σε ανατολίτικα παζάρια έχουν μετατραπεί το τελευταίο διάστημα πολλά φροντιστήρια της χώρας, καθώς πολλοί είναι οι γονείς που διεκδικούν φθηνότερα δίδακτρα. «Εχουμε περικοπές στους μισθούς μας και πολύ αυξημένη φορολογία, με αποτέλεσμα το διαθέσιμο εισόδημα να έχει μειωθεί 40% μόνο τον τελευταίο χρόνο. Δεν αποτελούμε εξαίρεση, γι’ αυτό ζητούμε να μειωθούν τα δίδακτρα των φροντιστηρίων. Ηδη δύσκολα ανταποκρινόμαστε, σε διαφορετική περίπτωση θα υποχρεωθούμε να σταματήσουμε την παρακολούθηση των παιδιών μας», λέει στην «Κ» η Ελένη, μητέρα δύο παιδιών, κάτοικος Βύρωνα. Αν και αρκετά φροντιστήρια ελληνικών ή ξένων γλωσσών είχαν ήδη προχωρήσει σε μειώσεις των διδάκτρων (για 15% μείωση μίλησαν στις αρχές Σεπτεμβρίου οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών), οι αναπροσαρμογές αυτές κρίνονται στην πράξη από τους περισσότερους γονείς ανεπαρκείς.

Σε πολλές περιπτώσεις, έπειτα από σκληρά παζάρια, αποσπούν επιπλέον μειώσεις της τάξης του 10% - 20%. Το φαινόμενο του «παζαριού» έχει επεκταθεί πια όχι μόνο στα φροντιστήρια υποστήριξης των μαθημάτων του σχολείου και ειδικά της προετοιμασίας για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις (που διαθέτουν βεβαίως και τα πλέον υψηλά δίδακτρα), αλλά και στα φροντιστήρια ξένων γλωσσών, καθώς και σε άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες (αθλητικοί σύλλογοι, μπαλέτο, ωδείο κ.λπ.).

Στην πραγματικότητα, τα δίδακτρα που ανακοινώνουν τα φροντιστήρια αποτελούν μόνο την αρχική βάση της διαπραγμάτευσης, η οποία οδηγεί σε χαμηλότερες τιμές ανάλογα με το πρόβλημα ή την επιμονή του γονέα. Το αποτέλεσμα είναι σε πολλές φροντιστηριακές τάξεις να υπάρχουν μαθητές διαφορετικών... διδάκτρων, αφού αρκετοί γονείς έχουν εξασφαλίσει μειώσεις, διαφορετικού όμως επιπέδου. Για παράδειγμα, σε μεγάλο φροντιστήριο ξένων γλωσσών των ανατολικών συνοικιών, η αύξηση των διδάκτρων καθώς τα παιδιά θα παρακολουθούσαν μεγαλύτερη τάξη συνάντησε την αντίδραση πολλών γονέων. Το αποτέλεσμα της... επαναδιαπραγμάτευσης ήταν η διαμόρφωση διαφορετικών επιπέδων διδάκτρων. «Ζήτησα και πήρα μείωση περίπου 20% για τα δίδακτρα του παιδιού μου. Στη συνέχεια, έμαθα από άλλους γονείς ότι κι εκείνοι πέτυχαν μείωση 10%, 15% ή και περισσότερο», μας λέει ο Κώστας από την Αργυρούπολη.

Πέρα από την επιμονή στο παζάρι, οι γονείς ανακαλύπτουν και την ισχύ εν τη ενώσει. «Για να αυξήσουμε τη διαπραγματευτική μας δύναμη πηγαίνουμε στα φροντιστήρια τρεις-τέσσερις οικογένειες μαζί και συζητούμε για τις τιμές. Τους λέμε ορθά-κοφτά ότι εάν δεν κατεβάσουν το ύψος των διδάκτρων, θα φύγουμε, θα πάμε σε άλλο φροντιστήριο. Οταν πρόκειται για πέντε ή έξι παιδιά, ο ιδιοκτήτης του φροντιστηρίου δύσκολα μπορεί να πει “όχι”», λέει η Ευδοκία από το Αιγάλεω. Φέτος τον Σεπτέμβριο, η συγκεκριμένη ομάδα γονιών απέσπασε επιπλέον έκπτωση σχεδόν 20% από φροντιστηριακή τάξη υποστήριξης για τη Γ΄ Λυκείου.

Η μαζική πλέον προσπάθεια των οικογενειών να μειώσουν τα έξοδα για φροντιστήρια (ακόμα και με χρήση «παζαριού») είναι μόνον η κορυφή του παγόβουνου του τεράστιου κόστους της παραπαιδείας στην Ελλάδα. Ερευνα για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ανακοινώθηκε στις αρχές του 2011, υπολόγιζε ότι οι οικογένειες στη χώρα μας δαπανούν για φροντιστηριακή εκπαίδευση (και για ιδιαίτερα) το ποσό των 950 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως!

Βεβαίως, την τελευταία διετία οι δαπάνες για ιδιωτική εκπαίδευση (και για φροντιστήρια κάθε είδους) έχουν περιοριστεί πολύ. Ειδικά, έχουν μειωθεί τα ιδιαίτερα μαθήματα, τα φροντιστήρια στο Γυμνάσιο και σε μικρότερο βαθμό τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών. Παραμένει σε υψηλά επίπεδα η μαζικότητα των φροντιστηριακών μαθημάτων στη Γ΄ Λυκείου. Οι ενώσεις των ιδιοκτητών φροντιστηρίων ανακοίνωσαν ότι εισηγήθηκαν στα μέλη τους μειώσεις φέτος ύψους 15%, μειώσεις που θα προστεθούν στις περυσινές περικοπές κατά 20%.

Το πρόβλημα είναι ότι ακόμα κι αυτές οι μειώσεις, στον βαθμό βεβαίως που εκφράζονται στην πράξη, δεν μπορούν να ανακουφίσουν οικογένειες που βουλιάζουν στην ανεργία ή είδαν τα εισοδήματά τους να καταρρέουν.

KATHMERINH